Architectenkosten vormen vaak een onvoorziene post in het renovatiebudget. In 2024 gaf men aan dat honoraria doorgaans 7 % tot 15 % van de totale bouwkosten bedragen (FTR Renovation). De kostprijs architect bij verbouwing varieert doorgaans tussen de 7 % en 15 % van de bouwsom, maar kan oplopen afhankelijk van aanvullende diensten en projectcomplexiteit. De fee-structuur, de projectomvang en regionale tarieven spelen een rol. In dit artikel worden de belangrijkste componenten en prijsmodellen toegelicht zodat men weloverwogen kan budgetteren.
Architectenhonoraria begrijpen
Architecthonoraria bestaan uit basis- en aanvullende diensten. Basisdiensten omvatten vijf hoofdfasen: schetsontwerp, ontwerpontwikkeling, constructiedocumenten, aanbesteding en bouwadministratie (Neumann Monson Architects). Aanvullende diensten, zoals interieurontwerp, FF&E-design (meubilair, armaturen, uitrusting), structurele engineering en duurzaamheidscertificering, vallen doorgaans buiten de basis en worden apart gefactureerd. Men dient bij de budgettering rekening te houden met beide categorieën, want extra services kunnen snel 10 %–20 % aan de factuur toevoegen.
Prijsfactoren bij verbouwing
In de kostprijs van een architect bij een verbouwing spelen diverse factoren mee:
- Projectomvang en complexiteit: grotere of historisch waardevolle panden vergen meer uren voor onderzoek en ontwerp (bij renovatieprojecten wordt vaak 2 % extra fee aanbevolen om onvoorziene onderzoeken te dekken (ArchitecturalFees.com)).
- Locatie en lokale regelgeving: in stedelijke gebieden met strenge bouwvoorschriften treden hogere tarieven op. Zo varieerden de architectenkosten in Orlando in 2025 tussen $1.152 en $11.526 (Seanote FL).
- Ervaring en reputatie van de ontwerper: seniorarchitecten met een sterk portfolio rekenen doorgaans 15 %–20 % van de bouwkosten, terwijl minder ervaren professionals rond de 6 %–10 % blijven (Dunn & Stone Builders).
- Projectduur en tijdspad: spoedopdrachten of krappe deadlines kunnen leiden tot een aanvullende opslag.
Veelvoorkomende fee structuren
Architecten hanteren doorgaans een van onderstaande tariefmodellen:
| Tariefmodel | Gemiddelde range | Voor- en nadelen |
|---|---|---|
| Percentage van bouwkosten | 6 %–15 % van de totale bouwsom | Flexibel mee met projectomvang, maar lastiger te budgetteren |
| Uurtarief | $110–$200 per uur (Dunn & Stone Builders) | Transparante afrekening, maar onvoorspelbaar bij complexe taken |
| Vaste prijs (lump sum of retainer) | $2.500–$4.000 vooraf (Dunn & Stone Builders) | Duidelijkheid vooraf, maar risico op meerwerkkosten |
| Projectfasering (AIA) | Variabel per fase (Neumann Monson Architects) | Maakt facturering per fase inzichtelijk, maar complex om te beheren |
Sommige architecten combineren meerdere modellen of passen vierkante-meterstarieven toe (100–400 Rs per m², zie Primarc Studio).
Budgettering en biedproces
Een gestructureerde aanpak helpt verrassingen te voorkomen:
- Een heldere briefing: omschrijf wensen, ruimteprogramma en aanvullende services.
- Duidelijke scope-definitie: onderscheid basis- en supplementaire diensten.
- Meerdere offertes aanvragen: vergelijk tarieven, diensten en levertermijnen.
- Let op retainer en meerwerkkosten: vraag naar aanbetalingen en een maximumfee.
- Offertevergelijking: zet voorstellen naast elkaar op prijsmodel en fase-indeling.
Goed nieuws: dit proces is eenvoudiger met een vooraf afgestemd programma van eisen. Voor extra regionale prijsinzicht kan men terecht op de pagina over de kosten van een architect bij verbouwing.
Samenvatting en vervolgstappen
Architecthonoraria zijn opgebouwd uit basis- en aanvullende diensten. Factoren zoals projectomvang, locatie en ervaringsniveau bepalen de prijs. Bij percentage-, uur- of vaste tariefmodellen blijft het zaak om meerdere offertes te vergelijken.
Volgende stappen:
- Bepaal de gewenste services en definieer scope.
- Vraag offertes aan bij minimaal drie architecten.
- Analyseer tariefmodel, retainer en meerwerkclausules.
- Reserveer circa 10 % extra budget voor aanvullende diensten.
Met deze inzichten kan men met vertrouwen een renovatiebudget opstellen.
