In gesprekken met bouwprofessionals komt vaak de vraag aan bod: ‘Wat kost een architect voor nieuwbouw woning?’ Het antwoord hangt sterk af van de gekozen tariefvorm en de omvang van het project. Architectenkosten variëren doorgaans tussen 5 en 15 procent van de bouwkosten of een uurtarief van €70 tot €200 per uur, afhankelijk van de overeenkomst en de complexiteit.
Gemiddelde architectenkosten bij nieuwbouw
Architectenkosten voor een volledige nieuwbouwopdracht liggen meestal tussen €35 000 en €50 000. Voor wie alleen een schetsplan of basisontwerp nodig heeft, starten de tarieven al bij ongeveer €450 tot €1 500 (Homedeal). Bij een gemiddelde renovatie bedraagt het totaal honorarium vaak tussen €10 000 en €15 000.
Tariefvormen en berekeningen
Architecten bieden verschillende tariefmodellen. Het is verstandig om te vergelijken en helder vast te leggen welke diensten zijn inbegrepen (bijvoorbeeld bouwbegeleiding, vergunningaanvraag, technisch ontwerp).
Uurtarief
Uurtarieven liggen doorgaans tussen €70 en €150 per uur, met bureaus die tot €200 rekenen afhankelijk van specialisatie (Homedeal, Buromaak).
Percentage van bouwkosten
Een veelgebruikte methode is een percentage van de bouwkosten, meestal tussen 5% en 12% in België en 6% tot 15% in Nederland. Bij een bouwbudget van €300 000 betekent dit een honorarium van ongeveer €15 000 tot €36 000 (Matexi, Kosten Architect).
Vaste prijs per vierkante meter
Sommige architecten rekenen per m², gemiddeld rond €200 per m². Grotere projecten kunnen een lagere prijs per m² opleveren door efficiëntievoordelen (Buromaak).
Vast projecttarief
Bij vaste projecttarieven geeft de architect een pakketprijs. Voor een woning tot 250 m² liggen deze tarieven vaak tussen €13 000 en €15 000, inclusief schetsontwerp, voorlopig ontwerp en technische bouwtekeningen (ArchitectDirect).
Kosten per projectfase
De ontwerpprocedure kan worden onderverdeeld in fasen, zodat opdrachtgever en architect duidelijk weten wat elke stap kost.
Fase 1: initiatie en schetsontwerp
- Vastleggen van wensen, locatieonderzoek en eerste schetsen.
- Honorarium soms vast bedrag of uurtarief.
Fase 2: bouwvergunning en technisch ontwerp
- Uitwerken van tekeningen voor vergunning.
- Technische berekeningen en bestek.
- Kosten vaak percentage van de ontwerpfase.
Fase 3: uitvoering en oplevering
- Bouwbegeleiding en oplevering.
- Meerduurkosten mogelijk bij extra werkzaamheden.
Factoren die kosten beïnvloeden
- Projectcomplexiteit, bijvoorbeeld speciaal maatwerk of duurzame technieken
- Projectgrootte en oppervlakte
- Locatie en lokale regelgeving
- Ervaring en reputatie van de architect
- Aanvullende diensten zoals constructieberekening, lichtplan of 3D-renders
- Aantal fasen en mate van bouwbegeleiding
Tips voor kostenbeheersing
- Vergelijk meerdere offertes en vraag in detail naar inbegrepen diensten
- Bepaal vooraf helder welke fasen nodig zijn, zodat extra kosten beperkt blijven
- Overweeg een pakketprijs als de projectomvang goed is vastgelegd
- Maak heldere afspraken over meerwerk en communicatie
- Raadpleeg de pagina over kosten bij nieuwbouw voor extra achtergrondinformatie
Samenvatting en volgende stap
- Bepaal welke tariefvorm het beste past: uurtarief, percentage, m²-tarief of vast bedrag.
- Houd rekening met fasen: schets, vergunning, technisch ontwerp en uitvoering.
- Houd factoren als complexiteit en extra diensten in de gaten.
- Vraag offertes aan bij meerdere architecten en vergelijk pakketinhoud.
- Leg afspraken schriftelijk vast om verrassingen te voorkomen.
Vervolgens kan men offertes vergelijken en een eerste kennismakingsgesprek plannen om offertes en scope definitief vast te leggen.
